-
1 κλινω
(ῑ) (эп. aor. med. ἐκλινάμην; pass.: fut. κλιθήσομαι, aor. 1 ἐκλίθην с ῐ и ἐκλίνθην, aor. 2 ἐκλίνην с ῐ, pf. κέκλῐμαι; эп. 3 л. sing. praes. conjct. κλίνῃσι)1) склонять, наклонять(τάλαντα Hom.; τὸ πρόσωπον εἰς τέν γῆν NT.)
οὐδαμόσε κλιθῆναι Plat. — никуда не склоняться, т.е. находиться в равновесии;ἡμέρα κλίνει τε κἀνάγει πάλιν τἀνθρώπεια погов. Soph. — (один) день (то) опускает вниз человеческие судьбы, (то) вновь поднимает (их)2) клониться, склоняться, подходить к концу(ἅμα τῷ κλῖναι τὸ τρίτον μέρος τῆς νυκτός Polyb.; ἥ ἡμέρα ἤρξατο κ. NT.)
τῶν πραγμάτων ἐπὴ Ῥωμαίους κεκλικότων Polyb. — так как обстоятельства складывались в пользу римлян;κ. πρὸς φυγήν Polyb. — дрогнуть и обратиться в бегство3) прислонять, приставлять, упирать(μάστιγα ποτὴ ζυγόν, σάκεα ὤμοισι Hom.)
ἀσπίσι κεκλιμένοι Hom. — опершись на щиты;ξύλα εἰς ἄλληλα κεκλιμένα Her. — прислоненные друг к другу жерди;οὐκ ἔχει ποῦ τέν κεφαλέν κλίνῃ NT. — ему некуда преклонить голову4) придвигать(ἅρματα πρὸς ἐνώπια Hom.)
5) прогибать, т.е. взламывать(κλῇθρα Soph.)
6) pass. опускаться, падать(φύλλα κεκλιμένα Hom.)
Ἀσία χθὼν ἐπὴ γόνυ κέκλιται Aesch. — асийская земля пала на колени;ἐν νεκύεοσιν κλινθήτην Hom. — (Одиссей и Диомед, увидев троянца) припали (к земле) среди трупов;ὕπτιος κλίνομαι Soph. — я падаю навзничь7) класть, укладывать(τινὰ εἰς εὐνήν Eur.)
κλίνατ΄, οὐ σθένω ποσίν Eur. — положите (меня), я не могу стоять на ногах8) pass. ложитьсяκλίνθη κεκμηώς Hom. — (Ахилл) лег усталый;
κλίθητι ἐπὴ χθονός Eur. — ляг на землю;κλιθέντες ἐδαίνυντο Her. — возлегши, (массагеты) стали пировать9) pass. быть сложенным, лежать(ἔντεα χθονὴ κέκλιτο Hom.)
10) pf. pass. быть расположенным, находиться(ἁλί Hom.; εἰς τὰς ἄρκτους Polyb.; πρὸς Φοινίκην Diod.)
11) pf. pass. обитать, житьδισσαῖς ἀπείροις κλιθείς Soph. — (Гелиос), обитающий на обоих материках12) pass. лежать в могиле, быть погребенным(Ἀλφεοῦ πόρῳ Pind.)
13) смещать, сдвигать, передвигать14) отворачивать(ὄσσα πάλιν Hom.)
ὅ δ΄ ἐκλίνθη Hom. — он же увернулся (от удара)15) поворачиватьκ. μάχην Hom. — изменять ход сражения
16) отражать, отбрасывать, обращать в бегство(Τρῶας Hom.; παρεμβολὰς ἀλλοτρίων NT.)
17) поворачиватьсяκ. ἐπ΄ или παρ΄ ἀσπίδα Polyb. — поворачиваться в сторону щита, т.е. налево;
κ. ἐπὴ δόρυ Polyb. — поворачиваться в сторону копья, т.е. направо -
2 κλίνω
Aκλῐνῶ Lyc.557
, ( ἐγκατα-) Ar.Pl. 621: [tense] aor. 1ἔκλῑνα Il.5.37
, etc.: [tense] pf.κέκλῐκα Plb.30.13.2
:—[voice] Med., [tense] aor.ἐκλινάμην Od.17.340
, etc.:—[voice] Pass., [tense] fut. κλῐθήσομαι συγ-) E.Alc. 1090, ( κατα-) D.S.8 Fr.19: [tense] fut. 2κατα-κλῐνήσομαι Ar.Eq.98
, Pl.Smp. 222e, also κεκλίσομαι dub. in A.D.Pron.22.7: [tense] aor. 1 ἐκλίθην [ῐ] Od.19.470, S.Tr. 101 (lyr.), 1226, E.Hipp. 211 (anap.), freq. in Prose; poet. also ἐκλίνθην, v. infr. 11.1,2,3: [tense] aor. 2 ἐκλίνην [ῐ] only in compds.,κατακλῐνῆναι Ar.V. 1208
, 1211, X.Cyr.5.2.15, etc.;ξυγκατακλῐνείς Ar.Ach. 981
: [tense] pf. κέκλῐμαι (v. infr.); inf.κεκλίσθαι A.D.Synt.325.3
, but κεκλίνθαι v.l. ib.47.1. ( κλῐ-ν-ψω, for. root κλῐ: κλει-, cf. κλειτύς; Skt. śráyati 'cause to lean', 'support', Lat.clinare, clivus.):—cause to lean, make to slope or slant, ἐπὴν κλίνῃσι τάλαντα Ζεύς when he inclines or turns the scale, Il.19.223; Τρῶας δ' ἔκλιναν Δαναοί made them give way, 5.37, cf. Od.9.59;ἐπεί ῥ' ἔκλινε μάχην Il.14.510
;ἔκλινε γὰρ κέρας.. ἡμῶν E.Supp. 704
; alsoἐκ πυθμένων ἔκλινε.. κλῇθρα S.OT 1262
:— [voice] Med., Περσῶν κλινάμενοι [δύναμιν] IG12.763.2 make one thing slope against another, i.e. lean, rest it,τι πρός τι Il.23.171
, cf. 510; : c.dat., ἔστησαν σάκε' ὤμοισι κλίναντες, i.e. raising their shields so that the upper rim rested on their shoulders, 11.593.3 turn aside, (lyr.); ὄσσε πάλιν κλίνασα having turned back her eyes, Il.3.427; τὰς ἐκ τῶν ἀριστερῶν [φλέβας] ἐπὶ τὰ δεξιὰ κ. turn to.., Pl.Ti. 77e.4 make another recline, ἐν κλίνῃ κλῖναί τινας make them lie down at table, Hdt.9.16;κλῖνόν μ' ἐς εὐνήν E. Or. 227
;κλίνατ', οὐ σθένω ποσίν Id.Alc. 267
(lyr.): metaph., ἡμέρα κλίνει τε κἀνάγει πάλιν ἅπαντα τἀνθρώπεια puts to rest, lays low, S. Aj. 131.5 in Magic, make subservient,ψυχήν PMag.Par.1.1718
.II [voice] Pass., lean, ; ὁ δ' ἐκλίνθη, καὶ ἀλεύατο κῆρα μέλαιναν he bent aside, 7.254; of a brasen foot-pan, ἂψ δ' ἑτέρωσ' ἐκλίθη it was tipped over, Od.19.470; of battle, turn,ἐκλίνθη δὲ μάχη Hes.Th. 711
; of a body in equilibrium,οὐδαμόσε κλιθῆναι Pl.Phd. 109a
, cf. Archim. Fluit.1.8,al.2 lean, stay oneself upon or against a thing, c. dat.,ἀσπίσι κεκλιμένοι Il.3.135
; κίονι, κλισμῷ κεκλιμένη, Od.6.307, 17.97;ἠέρι δ' ἔγχος ἐκέκλιτο καὶ ταχἔ ἵππω Il.5.356
(s.v.l.);ἐν δορὶ κεκλιμένος Archil.2
(also in [voice] Med.,κλινάμενος σταθμῷ Od.17.340
);κεκλιμένοι καλῇσιν ἐπάλξεσιν Il.22.3
;πρὸς τοῖχον ἐκλίνθησαν Archil.34
;ξύλα ἐς ἄλληλα κεκλιμένα Hdt.4.73
; ὅταν τύχωσι (sc. αἱ ἄτομοἰ τῇ περιπλοκῇ κεκλιμέναι when they chance to be propped (i.e. checked) by the interlacing with others, Epicur.Ep.1p.8U.3 lie down, fall,ἐν νεκύεσσι κλινθήτην Il.10.350
, etc.; παραὶ λεχέεσσι κλιθῆναι lie beside her on the bed, Od.18.213, cf. S.Tr. 1226: in [tense] pf., to be laid, lie,ἔντεα.. παρ' αὐτοῖσι χθονὶ κέκλιτο Il.10.472
; φύλλων κεκλιμένων of fallen leaves, Od.11.194 ( φύλλα κεκλ. in Thphr.HP3.9.2, slanting leaves);Ληθαίῳ κεκλιμένη πεδίῳ Thgn.1216
; Ἀλφεοῦ πόρῳ κλιθείς laid by Alpheus' stream, Pi.O.1.92; ἐπὶ γόνυ κέκλιται has fallen on her knee, i.e.is humbled, A.Pers. 931 (lyr.);ὑπτία κλίνομαι S.Ant. 1188
;τὸ μὲν πρῶτον ἐρρήγνυτο τὸ τεῖχος, ἔπειτα δὲ καὶ ἐκλίνετο X.HG5.2.5
;οὐ νούσῳ.. οὐδ' ὑπὸ δυσμενέων δούρατι κεκλίμεθα AP7.493
(Antip. Thess.), cf. 315 (Zenod. or Rhian.), 488 (Mnasalc.), Epic.Oxy.214r.3.4 recline at meals,κλιθέντες ἐδαίνυντο Hdt.1.211
, cf. E.Cyc. 543, SIG 1023.48 (Cos, iii/ii B.C.); κλίθητι καὶ πίωμεν cj. in Com.Adesp.1203, cf. E.Fr. 691.5 of Places, lie sloping towards the sea, etc., lie near,ἁλὶ κεκλιμένη Od.13.235
; [νῆσοι] αἵ θ' ἁλὶ κεκλίαται ([dialect] Ep. for κέκλινται) 4.608: hence, of persons, lie on, live on or by, [Ὀρέσβιος] λίμνῃ κεκλιμένος Κηφισίδι Il.5.709
; , cf. 15.740; (lyr.); πλευρὰ πρὸς ἀνατολὰς κεκλιμένη, τὸ εἰς τὰς ἄρκτους κ., Plb.2.14.4, 1.42.5; Eiii 37 (Delph., ii B.C.).6 metaph., τῷδε μέλει κλιθείς having devoted himself to.., Pi.N.4.15 (also in [voice] Act., incline towards,τῶν πραγμάτων ἐπὶ Ῥωμαίους κεκλικότων Plb. 30.13.2
).III [voice] Med., decline, wane, καὶ κλίνεται (sc. τὸ ἦμαρ) S.Fr.255.6.IV intr. in [voice] Act., κ. πρὸς τὸ ξανθὸν χρῶμα incline towards.., Arist.Phgn. 812b3; κλίνοντος ὑπὸ ζόφον ἠελίοιο as the sun was declining, A.R.1.452; ἅμα τῷ κλῖναι τὸ τρίτον μέρος τῆς νυκτός as it came to an end, Plb.3.93.7;ἡ ἡμέρα ἤρξατο κλίνειν Ev.Luc.9.12
;ἡ πόλις ἐπὶ τὸ χεῖρον ἔκλινεν X.Mem.3.5.13
;τὸ κλῖνον ἀναλήμψεσθαι PFay.20.14
(iii/iv A.D.).
См. также в других словарях:
κλίνω — (AM κλίνω, Α αιολ. τ. κλίννω) 1. (μτβ.) κάνω κάποιον ή κάτι να στραφεί ή να γείρει πλάγια ή προς τα κάτω, τό γέρνω, τό πλαγιάζω ή λυγίζω, κάμπτω κάτι (α. «ο δυνατός άνεμος έκλινε τους κορμούς τών δέντρων» β. «ἐπὴν κλίνῃσι τάλαντα Ζεύς» όταν ο… … Dictionary of Greek